Një grup deputetësh të PS-së, LSI-së e PDIU- së kanë depozituar për miratim në Kuvend një projektligj që parashikon dënimin me burgim nga 3-8 vjet për pjesëmarrje në një konflikt të armatosur që zhvillohet në territorin e një shteti të huaj si edhe dënimin me 5-10 vjet burgim kur kjo vepër penale kryhet me qëllim përmbysjen e rendit kushtetues ose shkeljen e integritetit territorial të një shteti të huaj. Ndërkohë që nxitjen, rekrutimin apo financimin për pjesëmarrjen në këto veprime luftarake propozohet të dënohen nga 5-15 vjet burg. “Gazeta Shqiptare” boton sot të plotë këtë projektligj.
PROJEKT/LIGJ
PËR DISA SHTESA NË LIGJIN NR.7895, DATË 27.1.1995 “KODI PENAL I REPUBLIKËS SË SHQIPËRISË”, TË NDRYSHUAR
Në mbështetje të neneve 78, 81 pika 1 dhe 83 pika 1 të Kushtetutës, me propozimin e një grupi deputetësh,
KUVENDI I REPUBLIKËS SË SHQIPËRISË
VENDOSI:
Në ligjin nr.7895, datë 27.1995 “Kodi Penal i Republikës së Shqipërisë”, i ndryshuar, bëhen këto shtesa:
NENI 1
Pas nenit 265 shtohet neni 265/a me këtë përmbajtje
Neni 265/a
Pjesëmarrja në veprime luftarake në një shtet të huaj
Pjesëmarrja në formacione luftarake në një konflikt të armatosur që zhvillohet në territorin e një shteti të huaj, pa qenë shtetas në shtetin e huaj, pa qenë pjesëtar i forcave të armatosura të njërës prej palëve në konflikt ose misioneve ushtarake zyrtare të forcave të armatosura të një shteti që nuk është palë në konflikt ose një organizate ushtarake ndërkombëtare, dënohet me burgim nga 3 deri në 8 vjet burgim.
Kur kjo vepër penale kryhet me qëllim përmbysjen e rendit kushtetues ose shkeljen e integritetit territorial të një shteti të huaj, dënohet me burgim nga 5 deri në 10 vjet burgim.
NENI 2
Pas nenit 265 shtohet neni 265/b me këtë përmbajtje:
Neni 265/b
Organizimi për pjesëmarrje në veprime luftarake në një shtet të huaj
Nxitja, rekrutimi, organizimi, drejtimi, stërvitja, krijimi a përdorimi i fondeve a mjeteve të tjera për financimin e personave në çdo lloj forme dhe mënyre për të kryer vepra penale të parashikuara nga neni 265/a dënohet me burgim nga 5 deri në 15 vjet burgim.
NENI 3
Pas nenit 265 shtohet neni 265/c me këtë përmbajtje:
Neni 265/c
Thirrja për pjesëmarrje në veprime luftarake në një shtet të huaj
Thirrja në mënyrë publike me çdo lloj forme, mjeti, mënyre për pjesëmarrje në veprime luftarake të parashikuara si vepra penale nga neni 265/a i këtij Kodi, dënohet me burgim deri në 3 vjet.
NENI 4
Ky ligj hyn në fuqi 15 ditë pas botimit në Fletoren Zyrtare.
KRYETARI
ILIR META
****
RELACION
Lidhur me projektligjin “Për disa shtesa në Ligjin Nr.7895, Datë 27.1.1995 “Kodi Penal i Republikës së Shqipërisë” (të ndryshuar)
Që prej kohëve kur dokumentohen veprime të dhunshme apo luftarake në përmasa ndërshtetërore, është hasur në to pjesëmarrja e subjekteve që nuk kanë patur shtetësinë e asnjërës prej palëve në konflikt. Pjesëmarrja e tyre ka qenë e justifikuar nisur nga përfitimi material apo financiar që rridhte nga marrja pjesë në të tilla veprimtari, duke përfaqësuar një mjet jetese. Në doktrinën ushtarake, por edhe atë juridike, të tilla veprimtari kategorizohen brenda përkufizimit të mercenarizmit. Kjo veprimtari, pavarësisht se e hasur në vijimësi gjatë konflikteve në zona të nxehta të kontinenteve të ndryshme, ka nisur të gjejë një trajtim nga komuniteti ndërkombëtar dhe doktrina juridike në përgjithësi pas ngjarjeve të viteve ’60, që shoqëruan procesin e dekolonializimit në kontinentin afrika. Në orientimin e normativës ndërkombëtare që do të duhej të trajtonte këtë fenomen dhe pasojat që rridhnin prej tij, ishte Këshilli i Sigurimit të OKB që miratoi rezolutën Nr.405/1977, ku dënohej merencarizimi i përdorur si instrument për veprime të dhunshme e luftarake në territorin e një shteti sovran.
Në vijim, si rezultat i përputhjes së vullneteve ndërshtetërore dhe formëzimit të koncepteve dhe përkufizimeve juridike të gjithëpranuara mbi këtë fenomen, u hartua dhe miratua një korpus normativ ndërkombëtar, që përfaqësohet nga 3 instrumentët që vijojnë:
– Neni 47 i Protokollit të Parë shtesë të Konventave të Gjenevës (12 Gusht 1949), miratuar në 8 qershor 1977;
– Konventa e Organizatës për Bashkimin Afrikan për eleminimin e mercenarizimit në Afrikë, 1977;
– Konventa e OKB, New York, 4 dhjetor 1989, kundër rekrutimit, përdorimit, financimit dhe stërvitjes së mercenarëve.
Konventa e OKB, Neë York 1989, kundër rekrutimit, përdorimit, financimit dhe trainimit të mercenarëve ka vendosur standarde të reja në përkufizimin e mercenarizmit modern dhe kritereve vlerësues për subjketet që do të duhen të konsiderohen si mercenarë në konflikte të brendshme apo ndërshtetërore.
Republika e Shqipërisë rezulton të mos ketë nënshkruar e për rrjedhojë dhe ratifikuar Konventën e OKB të vitit 1989, duke sjellë si pasojë ekspozimin e normativës penale shqiptare kah mangësisë në trajtimin e rasteve, kur shtetasit shqiptarë marrin pjesë dhe luftojnë në veprime të dhunshme dh konflikte të armatosura jashtë territorit të kontrolluar nga shteti shqiptar, pa qenë dërguar në këto territore në misione ushtarake zyrtare.
Deputetët propozues:
Fatmir Xhafaj
Ermonela Felaj
Vasilika Hysi
Ulsi Manja
Armando Subashi
Pandeli Majko
Petrit Vasili
Vehbi Muçmataj
Piro Lutaj
Tahir Muhedini
